Program | Uprava | O nama | Reagovanja, pisma... |  Prezimena u CG l Plemena u CG

Sledeca zabiljeska potice iz arhiva Generalnog Konzulata SFRJ Sydney.
Iako je pisane prije vise od deset godina (25 Aprila 1987) i danas je aktuelna.

I ove, kao i ranijih  godina, cetnici ce u organizaciji RSL – a defilovati  George Streetom. Vecina medju njima  “ sa prilijepnjenim bradama i nakaradnim simbolima” rodjena je poslije rata, ali svoje pravo da “ponosno  marsiraju” sa veteranima ANZACS vjerovatno zasnivaju na “ slavnim pobjedama “  u borbma oko Sarajeva, Srebrnice, Vukovara, Dubrovnika, …..

U proslavama i pardama australijskih veterana svake godine redovno ucestvuju cetnici u posebnoj formaciji kao toboznji saveznici australijskih ANZACS brigada. U isto vrijeme u javnim manifestacijama i raspravama u Australiji potpuno se ignorise i zaobilazi ratni doprinos juznoslovenskih naroda  u oba svjetska rata.

Ova podvala sa cetnicima njihovo promovisanje u saveznike, pored svih poznatih istorijskih cinjenica, a jos ima zivih ucesnika rata, jedino se moze tumaciti ideoloskom zaslijepljenoscu.

Opste poznate istorijske cinjenice dokumenti i literatura (na primjer djela Fitzroy McLeanan ) dovoljno jasno pokazuju da su narodi Jugoslavije i njihove regularne armije dale veliki doprinos i bile u direktnom ili bliskom vojnom sadejstvu sa  ANZACS jedinicama  u svim bitkama koje su one vodile na Balkanu i Apeninima tokom Prvog i Drugog svjetskog rata, a da su cetnici  u Drugom svjetskom ratu bili izdajnici jednako Jugoslavije i  Savenika pa tako a ANZACS.

Proslava dana veterana pod imenom ANZACS DAY je najveca javna manifestacija u Australiji . S tom proslavom Australija izrazava  samostalnost, jedinstvo nacije i ulazak u istoriju sa doprinosima dva svjetska rata -  pored ideoloskog akcenta uvodjenjem u proslave i parade  ucesnika u Korejskom i Vijetnamskom ratu.

Za praznik veterana -  ANZACS DAY -  izabran je 25 April. Toga datuma  Australske i Novozelandke jedinice iskrcale su se na Galipolje u Dardanelama u namjeri da zauzmu moreuz i izbace iz rata Tursku, tadasnjeg saveznika Njemacke i Austrougarske. U Galipoljskoj operaciji ucestvovale su jos i Britanske, Francuske i Indijske jedinice ali gro snaga bili su Australci koji su imali daleko najvece gubitke. Borba na Dardanalema trajala je 8 mjeseci i zavrsena je bez uspjeha za saveznike uz velike ljudke i materijalne gubitke ( na strani saveznika oko 50  000 poginulih i kasnije umrlih od rana  i oko 90 000 poginulih Turaka).

Galipoljska operacija je za Australiju simbol samoprijegora, hrabrosti i samozrtvovanja njenih sinova za stvar Saveznika i Britanske imperije na jednom dalekom i nepoznatom ratistu.

Pritom se zaboravlja i zaobilazi cinjenica da je na nekih 200 km vazdusno - zapadno od Dardanela postojao cvrsti front crnogorske i srpske armije i dobrovoljaca iz ostalih krajeva Jugoslavije koji je onemogucavao  Njemcima i Austrijancima da dodju u pomoc Turcima na Galipolje. Onog dana - decembra 1915,   kada su se ove armije pocele povlaciti preko Albanije i kada je prestao da postoji taj front Saveznici su se povukli i napustili Dardanele.

Da nije bilo Balkanskog fronta  kao cvrste odbrane zapadnog boka saveznika Galipoljska epopeja  pri tamosnjim uslovima ne bi se mogla ni zamisliti - I ne bi je bilo!

U javnim glasilima Australije  otvoreno se iznose greske i propusti britanske komande u pripremi i vodjenju 8-mjesecne galipoljske operacije. Pritom se najvece kritike upucuju  idejnom tvorcu tog velikog poduhvata  prvom lordu Admiraliteta Wistonu Churchillu. Oni ipak zaboravljaju najvecu stratesku gresku . U skladu sa osnovnim pravilima vojevanja, umjesto u Dardanelama ,  saveznici su se trebali iskrcati u Solunu ili Baru koje su bile slobodne saveznicke luke.

Tako bi se dvije godine ranije stvorio saveznicki Balkanski front, zrtve koje su pretrpjeli saveznici na Dardanelama bile bi manje a  takodje i stradanje crnogorske i srpske vojske. Turski istoricari i vojni strucnjaci tvrde da bi solunska ili barska alternative iskrcavanja – umjesto Dardanela, skratila rat za pune dvije godine. Iskrcavanje na grcko ili jugoslovensko ratiste urazumilo bi Bugare i onemogucilo da udare noz u ledja saveznicima kao sto su to tada  uradili  a i  kasnije u drugom svjetskom ratu.

U obiljezavanju galipoljske epopeje Australci uzdizu vitestvo, hrabrost i humanost turskih vojnika koji su snaznim otporom u sudaru sa mocnim armijama tadasnjih svjetskih sila,  povratili samopouzdanje i vjeru u svoju Tursku drzavu.

Ali se nigdje ne kazu gdje su to Turci – vjekovima poznati po vojnim vrlinama i pobjedama, -   izgubili vjeru i samopouzdanje. Australci zaboravlju da su  Turci bili izgubili to svoje pouzdanje samo dvije i po godine prije galipoljske operacije. Balkanskim ratom Turci su bili potuceni od cetiri male balkanske drzave i prakticno izbaceni iz Evrope!

Proslavljajuci svoje bitke iz drugog svjetskog rata sa cetnicima Australci ignorisu Narodno oslobodilacku vojsku i direktnu pomoc upravo Australijskim jedinicama u njihovim bitkama na Balkanu i Apeninima. Ratovanje saveznika u Italiji, a time i Australijanaca, od iskrcavanja na Siciliji 1943 pa do kraja rata omogucno je i olaksano postojanjem i djelovanjem upravo te Narodno oslobodilacke vojske.

Oslobadjanjem dalmatinskih ostrva i dijela  hrvatske obale  strateski jugoslovenski i saveznicki front bili su spojeni  s time da je jugoslovenski front  permanentno imao protiv sebe veci broj elitnih njemackih jedinica  (od 1 4 do 20) ne brojeci kvislinske formacije  medju kojima i cetnike.

Sovjeti  i Amerikanci redovno su  proslavljajali  susret istocnog i zapadnog fronta na Elbi  u drugoj polovini aprila 1945 . Medjutim Australci zaboravljaju da su se samo par dana kasnije,  2 maja 1945, susreli na rijeci Soci u Sloveniji jedice jugoslovenske armije i ANZACS brigade  I time oznacili pobjedu nad neprijateljem na tom djelu fronta.

Da podsjetmo na jos nekoliko istorijskih podataka:

• Na italijanskom saveznickom frontu ucestvovalo je nekoliko brigada iz  Jugoslavije.

• U Britanskim vojnim misijama koje su od maja 1943 stigle u vrhovni stab kod marsala Tita i u stabove u Sloveniji i Hrvatskoj, skoro redovno bilo je Australijanaca ili Novozelandjana.

• NOV zadrzavala je na svojoj teritoriji cijelo vrijeme rata vise neprijateljskih vojnika nego ijedna druga saveznicka armija. -  ako se uzme u obzir broj stanovnika pojedinih saveznickih zemalja. Jugoslovenska armija imala je protiv sebe jace snage nego saveznici u svojim operacijama u Africi i kasnije  u Italiji!

• Australci ne bi trebali da izgube iz vida da je Narodno Oslobodilacka Vojska  priznata u ratu kao saveznicka armija najprije od Britanske imperije -  sto znaci i Australije. Ako je sada u pitanju ideoloski razlog za takav odnos prema doprinosu juzno slovenskih naroda pobjedi Saveznika – da podjetimo da je Australija nakon Drugog svjetskog rata priznala  Jugoslaviju kao drzavu  prije Sovjetskog Saveza!

• Za cijelo vrijeme rata, mozda sa izuzetkom prva dva tri mjeseca, cetnici  Draze Mihailovica  su otvoreno saradjivali sa Njemcima . Cetnici su klali saveznicke pilote medju kojima i Australce  ili predavali Njemcima  Da nije bilo izdaje od strane cetnika broj poginulih australijanaca bio bi znatno manji.

• Uoci napada na Jugoslaviju i Grcku, marta 1941, Britanci su  iskrcali u Grcku  dvije australijske i jednu  novozelandsku diviziju, dvije engleske i jednu poljsku brigadu. Cilj je bio da se ponovi poduhvat iz prvog svjetskog rata i osnuje novi Solunski front sa iskrcanim jedinicama i armijama sa teritorije iz Jugoslavije i Grcke. Ovaj poduhvat nije uspio jer vlada kraljevine Jugoslavije (iz cijih struktura poticu cetnici)  nije htjela da se bori protiv Njemacke i njenih saveznika! Da su te cetnicke structure htjele da se bore sudbina ekspedicionih britanskih (medju njima i australskih) snaga bila bi drugacija. U aprilu i maju 1941 u Grckoj je poginulo 1600 australskih vojnika a 5000 ih je bilo zarobljeno!

• Uprkos ovih poznatih istorijskih cinjenica bez ikakvog respekta prema palim borcima, posebno onih poginulim od cetnicke kame,  na ANSACS proslavama  paradiraju kao saveznici - cetnici sa prilijepljenim bradama i nakaradnim simbolima jednog izdajnickog pokreta i jedne propale kraljevine. Draza Mihailovic jedan od najvecih izdajnika u drugom svjetskom ratu proglasava se herojem i vodjom prvog pokreta otpora u porobljenoj Evropi.

Miodrag Ilickovic  

Odštampaj stranicu